Wat je niet opschrijft, vervliegt. We publiceren samen in wetenschappelijke tijdschriften. Waarom dan ook geen boek? Over onze jarenlange samenwerking op het snijvlak van wetenschap en communicatie. En over hoe ons dat nieuwe inzichten heeft opgeleverd. “We moeten dit opschrijven, anders bestaat het niet”, zei Ab.

En dus: met gepaste trots stel ik u ons boek voor. Ik schreef het samen met Ab Osterhaus (Prof. Dr. A.D.M.E. Osterhaus), de meest vooraanstaande viroloog van de wereld. Dat zeg ik niet alleen ik, dat zegt de wereld ook.

Wanneer wetenschappers en communicatiemensen elkaar treffen en begrijpen, ontstaan er concepten waarbij de ene discipline de andere aanvult, optilt, bevraagt,… en ontstaat er een synergie die bijdraagt aan een grondige aanpak van volksgezondheidsproblemen en –uitdagingen.

Voor Ab betekende dit verder denken dan het eigen kader. De wetenschappelijke publicatie is wel het doel, maar niet meer het enige eindpunt en wel degelijk ook het begin van het andere werk: het delen van inzichten met iedereen die er baat bij heeft. Als je deze visie omarmt, betekent het ook dat wetenschappers moeten durven opstaan en spreken wanneer ze het niet eens zijn met het gevoerde beleid. Ze moeten waarschuwen voor mogelijke dreigingen. In het nieuws en voor de camera verschijnen om een bepaald fenomeen uit te leggen, is één ding – en dat is al moeilijk genoeg. Maar proactief de publiciteit zoeken om een punt te maken, is nog een heel ander paar mouwen.

Voor mij als communicatiedeskundige betekent dat een diepgravende kennismaking met de wetenschappelijke wereld. Begrijpen en aanvaarden dat niets honderd procent zeker is en dat ‘these/antithese’ of ‘tegenspraak’ een essentieel onderdeel is van de wetenschap. Het is net iets makkelijker om reclame voor wasmiddelen of hondenvoer te maken, dan de communicatieprincipes toe te passen op de wereld van de wetenschap. Dit laatste levert inzichten op die verder gaan dan de zuivere communicatiewetenschappen. Geijkte communicatieprincipes worden verrijkt met inzichten uit marketing, public affairs en strategie- en beleidsvorming. Ab zegt hierover dat wetenschappers met de hulp van communicatiemensen zoals Chris de maatschappelijke agenda mede kunnen bepalen.

Vooral als er zich een probleem aandient, worden de opinies op verschillende manieren gevoed en gekleurd, door berichtgeving uit de wetenschap, door officiële communicatie vanwege de overheid, door opiniestukken in de media, of gewoon door wat vrienden vertellen… Meningen vallen er in onze gemediatiseerde wereld genoeg te rapen. Vaak spreken die opinies elkaar tegen. Er zijn weinig andere gezondheidsthema’s die zoveel terugkerende controverse opwekken als de griep en de griepprik bijvoorbeeld. De ruis op de informatie zorgt voor verwarring en verkeerd gedrag, met alle bijbehorende gezondheidsrisico’s en andere negatieve effecten.

Je kunt dat jammer vinden, maar je kunt er ook uit leren. Wij kozen voor dat laatste. Ook uit het hiv-verhaal, de SARS-aanpak of de recente ebola-uitbraak zijn lessen te trekken. En die delen we graag met u in ons boek.

Marc Van Ranst, viroloog van de KUL en Griepcommissaris, schrijft in zijn voorwoord: “Gelukkig zijn Ab Osterhaus en Chris Vanlangendonck veteranen die gepokt en gemazeld zijn in het mijnenveld van de crisiscommunicatie tijdens de verschillende veldslagen tegen aids, vogelgriep, Mexicaanse griep, SARS, MERS en ebola. Deze ervaringen illustreren ze in dit boek aan de hand van talrijke voorbeelden en doorleefde anekdotes. Op die manier bouwen ze een nuttige roadmap die toont hoe we medische wetenschap kunnen vertalen naar informatie die voor het brede publiek behapbaar is. Dat maakt dit boek erg geschikt voor iedereen die interesse heeft in gezondheidszorg, van gespecialiseerde wetenschapper, over dappere politicus, tot wakkere burger. En de uiteindelijke bedoeling is simpel maar belangrijk: een zo goed mogelijke communicatie voor een zo gezond mogelijke bevolking.”

“Communiceren op uw gezondheid” wordt donderdagmiddag 16 april voorgesteld tijdens een Boekenpodium. Meer over informatie over het programma en de locatie van dat evenement vindt u binnenkort op de website van uitgeverij Maklu&Garant (www.maklu.be)

U kan hier het boek bestellen.

Veel leesplezier !